248. Lastig is het soms wel

Ik ben geboren in Limmen (Noord-Holland) in 1953. Limmen had toen zo’n 2500 inwoners, van wie driekwart katholiek was. Daar hoorden wij ook bij.
Limmen heeft inmiddels 7000 inwoners, waar ze vandaan gekomen zijn, weet ik niet.
Aan de oostelijke rand van Limmen stond en staat, aan het eind van de Kerkweg, de katholieke H. Corneliuskerk. De clerus te Limmen bestond uit pastoor Bangert en kapelaan Beldrok. Hoe de tegenwoordige pastoor heet, weet ik niet. Hij zal wel geen kapelaan hebben.
In mijn jeugd dacht ik dat alle volwassenen katholiek waren. Goed, er waren wel enkele protestanten in Limmen, maar die kende ik niet. Die woonden aan de zuidrand van Limmen, rond hun eigen kerkje. Ik kwam daar nooit.
Je hoort nog wel eens zeggen dat katholieken een beetje dom volk zijn. Zo zullen de katholieken te Limmen wel niet weten wie hun Heilige Cornelius nu eigenlijk was, en dat hij de beschermheilige voor het hoornvee is. Dat soort details werd ons nooit medegedeeld. Ik weet het omdat ik me, als ongelovige hond, voor mijn verleden interesseer.
Soms is het lastig. Ik maak me graag vrolijk over het katholicisme, dat ik soms samenvat onder de titel ‘verkleed zwammen’. Maar anderzijds: er is zoveel prachtige katholieke, of laat ons zeggen christelijke muziek gemaakt! Zoveel schitterende Sanctussen, Agnus Dei’s, Credo’s. Vooral in de jaren 1400-1600, naar mijn smaak. Componisten? Tallis, Byrd, Dufay, Dunstable, Ockeghem, Tinctoris, Desprez, Obrecht, Ghiselin, Gombert. Ik noem er maar enkelen.
Hier zit dus een atheïst, die wel met respect over de katholieken spreekt, maar niet met respect over het katholicisme, en die zo kan genieten van die oude katholieke muziek. Die ook zo kan genieten van de muziek van Bach, Pärt, Gorecki, Zelenka.
Hoe valt dat nu met elkaar te rijmen? Ik geloof dat het bijvoorbeeld zo zit. Dat katholicisme is er niet voor u en mij. Dat is er voor de clerus. Die krijgt ervoor betaald, in geld, macht, status. In vroeger dagen werd een deel van dat geld besteed aan een koorleider, een componist, een organist. Die mensen kregen zo ook iets, wat ze nergens anders konden krijgen, en die maakten dus hun Kyrie eleison’s.