12. Het Ravelwater

Het Ravelwater te Alkmaar ligt aan de oostelijke rand van de stad, niet ver van de Accijnstoren, in de componistenbuurt. Beethovenstraat, Mozartplein, Laan van Bach enzovoorts. Het Ravelwater was vroeger een voortzetting van de Oudegracht, werd toen dichtgegooid, maar werd later weer opengegooid. De wethouder die in 1982 de opening van het Ravelwater deed, sprak toen de woorden: ‘Dit is het Ravèlwater, niet het Rávelwater, dames en heren!’, waarop (zoals te verwachten viel) de gehele Alkmaarse bevolking van het Rávelwater is gaan spreken.
Toen ik er voor het eerst heen moest, vroeg ik aan de buschauffeur van stadslijn 24: ‘Kunt u me een seintje geven als we bij het Ravèlwater zijn?’ ‘Daar ga ik helemaal niet heen, jongen,’ zei de chauffeur, ‘oh! U bedoelt het Rávelwater! Ik geef een seintje.’
Zelfs de bewoners van het Ravelwater spreken over hun adres als het Rávelwater, want zij hebben nooit gehoord van Joseph-Martin Ravel, de illusionist uit Martinique, noch van de eigenlijke naamgever Maurice Ravel (1875-1937). Ze kennen hooguit de Boléro.
Het Ravelwater is, zoals de Alkmaarders zouden zeggen, een afgetrapt buurtje. Daar hebben ze niet helemaal gelijk in. Aan de noordzijde staat Hotel Bredeman te pronken (men adverteert met ‘Het op één na grootste hotel van Noord-Holland!’; het grootste hotel is Hotel Zuiderduin te Egmond aan Zee) met zijn luxe kamers en zijn congreszalen, zijn ouderwetse obers en aardige kamermeisjes.
De zuidzijde is afgetrapt: een rij van twintig kleine arbeiderswoningen in de stijl van vóór de Amsterdamse School, waar sinds de oplevering niets meer is bijgebouwd of aangeleund of bezolderraamd. U zult begrijpen dat Ravelwater 2 t/m 40 inmiddels op de Monumentenlijst staat.
Mijn tante van moederszijde, Margot de Zeeuw, woonde op Ravelwater 16. U heeft misschien van haar gehoord, zij is de maakster van ‘het enigste echte Ravelwater’, dat voorgeeft te zullen helpen bij ‘jicht en andere bot- en/of spierpijnen’.
Toen ik bij haar was (ze had me gebeld omdat ze een nieuw flessenetiket moest hebben; ik heb haar aanbevolen Ravelwater voortaan in een kruikje te leveren) las ik in haar foldertjes dat ‘Ravelwater gunstig uitwerkt op uw spiergestel en een ontspanning teweegbrengt in uw ruggestelsel’. Dat wil ik wel geloven want het is gewoon dropwater met 40% alcohol, en daar moest je dan ‘tussen 21.00 en 23.00 uur des avonds maximaal drie dopjes’ van innemen.
Margot heeft goed geboerd met haar Ravelwater, ze woont nu in Bloemendaal. U moet maar eens bij uw drogist vragen om Ravelwater.